Çok uyuma sorunu hastalık habercisi olabilir. Eğer gece yeterli sürede uyuyorsak yine de sabah uyandığımızda dinlenmiş ve uykumuzu almış olarak kalkmıyorsak ve o gün içinde sürekli uyku bastırıyorsa be gece uykunuzda sorun var demektir. Bazı hastalıklar gündüz aşırı uykululuk yaratır. Bunların arasında az sıklıkta görülen ve narkolepsi adı verilen bir hastalık da bulunur. Bu kişiler gece ne kadar uyurlarsa olsun karşı koyamadıkları uyku ataklarını gün içinde yaşarlar.
Bu uyku ataklar 5 dakika ile 10 dakika arasında değişir. Çok uyuma sorununu ortaya koyabilmek kişinin özelliklerini bilmek gerekir. Kişinin günlük uyku ihtiyacının belirlenmesi, ne kadar sürede uyuduğu, uyku açlığının olup olmadığı mutlak suretle ortaya konmalıdır. Eğer kişinin uyku süresini ortaya koymadan kişiyi gündüz aşırı uykulu olarak tanımlamaya kalkarsanız hastalık arama yolunda ilk adım atılmış olur. Bundan önce kişinin normal uykusunun olup olmadığı mutlak surette çözülmelidir. Eğer kişi normal surede uyumasına rağmen sabah yorgun kalkıyor ve gündüz çok uykusu geliyorsa bu kişilere mutlaka gece uyku tetkikinin yapılması gerekir. Çok uyumanın nedenlerinin başında gelişmiş toplumlarda kişilerin uykuya ayırdıkları sürenin kısalmasıdır. Kişinin eğer 8 saatlik uykuya ihtiyacı varsa ve sadece 6 saat uyuyorsa her gece için 2 saatlik bir uyku borcu ortaya çıkar. Bu durum uzun sürdüğünde sabah yorgunluk, halsizlik, uyku gibi sorunlar oluşur. Bunun dışında uykuyu bölen uyku hastalıkları da vardır.
Horlama ile birlikte giden, solunum durmasının eşlik ettiği uyku apnesi erkeklerde yüzde 4-9, kadınlarda ise yüzde 4-5 oranında görülmektedir. Çok uyuyorsanız, dinlenmemiş, yorgun ve dayak yemiş gibi kalkıyorsanız gece uyku kalitesinin mutlaka sorgulanması gerekir. Normalde gece uykusu içinde derin uyku adı verilen uyku dönemi vücudun dinlenmesini ve ertesi güne hazırlanmasını sağlayan bir uyku dönemidir. Eğer derin uykunuz yeterli değilse, derin uykunun ortaya çıkmasını önleyen bir uyku sorunu varsa sabah dinlenmemiş kalkarız.
Çok uyuma sorunu nedir?
Gündüz aşırı uykululuk denen çok uyuma sorunu kişinin ihtiyacı olan uykuyu uyumasına rağmen gün içinde ortaya çıkan uyku halidir. Uylu ihtiyacı kişiden kişiye değişir.
Bazı kişiler 6 saat ve altında dinlenmiş olarak kalkarken bazıları 10 saat ve üzerinde uyumalarına rağmen dinlenmiş olarak uyanmazlar. Bu genetik olarak belirlenen uyku ihtiyacıdır. Toplumun çoğunluğu 7-8 saat uyku ile yetinir.
Bu süreye rağmen sabah yorgun, dinlenmemiş kalkıyor, gün içinde yemek sonrasında ortaya çıkan uyku haliniz varsa geceki uykunuzda sorun var demektir. Gece uykuda uykunun bölünmemesine rağmen derin uykuyu engelleyen süreçler varsa sabah dinlenmiş kalkmak mümkün değildir.
Çok uyuma sorununun nedenleri nelerdir?
Çok uyumanın nedenlerinin başında gelişmiş toplumlarda kişilerin uykuya ayırdıkları sürenin kısalmasıdır. Kişinin eğer 8 saatlik uykuya ihtiyacı varsa ve sadece 6 saat uyuyorsa her gece için 2 saatlik bir uyku borcu ortaya çıkar.
Bu durum uzun sürdüğünde sabah yorgunluk, halsizlik, uyku gibi sorunlar oluşur. Bunun dışında uykuyu bölen uyku hastalıkları da vardır. Horlama ile birlikte giden, solunum durmasının eşlik ettiği uyku apnesi erkeklerde yüzde 4-9, kadınlarda ise yüzde 4-5 oranında görülmektedir.
Gündüz uyku halini değerlendirmek için kişide uykusuzluk durumu olmadan yeterli uykusunun ne kadar olduğu hesaplanmalıdır. Yeterli uyku ortaya konduğu zaman kişiye o süre tamamlatıldığında kişi düzeliyorsa bu bir hastalık değildir. Eğer kişi ne kadar uyursa uyusun sabah yorgun kalkıyorsa uyku hastalıkları da araştırılmalıdır.
Çok uyuma sorunu hastalık habercisi olabilir mi?
Çok uyuma sorunu hastalık habercisi olabilir. Eğer gece yeterli sürede uyuyorsak yine de sabah uyandığımızda dinlenmiş ve uykumuzu almış olarak kalkmıyorsak ve o gün içinde sürekli uyku bastırıyorsa be gece uykunuzda sorun var demektir.
Bazı hastalıklar gündüz aşırı uykululuk yaratır. Bunların arasında az sıklıkta görülen ve narkolepsi adı verilen bir hastalık da bulunur. Bu kişiler gece ne kadar uyurlarsa olsun karşı koyamadıkları uyku ataklarını gün içinde yaşarlar. Bu uyku atakları 5 dakika ile 10 dakika arasında değişir. Bu süreç içinde kişi uykuya dalar ve bunu kontrol edemez.
Bu süreden sonra dinlenmiş olarak kalkar ve ardından 2-3 saat süren uykusuz bir süreç geçirir. Uyku apnesi, uykuda bacak hareketleri gibi uyku sorunları yaşayan kişiler de gündüz boş vakitlerinde uyku atakları yaşayabilirler. Bu kişilerin gün içinde yaşadıkları uyku dinlendirici değildir. Narkolepside dinlendirici uyku atakları varken burada bu söz konusu değildir.
Çok uyumak kilo aldırır mı?
Normal uyku yapısının içinde çok uyumak kilo aldırmaz. İhtiyacınızdan daha az sürede uyumanın metabolik değerlerinizi değiştirdiği, iştahınızı kontrol eden hormonlarınızın yapısında değişikliğe yol açtığı ve iştahı arttırdığını söylemek mümkündür.
Çok uyuyan kişilerde eğer gece yeterli miktarda uyuyup sabah yorgun kalkıyorsanız ve gün içinde hep uykulu iseniz ve iştahınızda dengesizlik varsa, ya uzun süre aç kalabiliyor ya da çok yiyorsanız gece mutlaka uyku apnesi açısından sorgulanmanız gerekir.
Bu tür kişilerde metabolik sorunlar, insülin direnci, iştahı kontrol eden hormonlardaki değişiklikler kişilerde giderek kilo alımına yol açabilir. Bu horlamanın ve nefes durmasının da oranını arttırır. Kişi bunu çok uyumanın kilo yaptığı şeklinde değerlendirebilir. Bu kilo alımı aşırı uyuma ile ilgili değildir.
Çok uyuma sorunu nasıl çözülür?
Çok uyuma sorununu ortaya koyabilmek kişinin özelliklerini bilmek gerekir. Kişinin günlük uyku ihtiyacının belirlenmesi, ne kadar sürede uyuduğu, uyku açlığının olup olmadığı mutlak suretle ortaya konmalıdır.
Eğer kişinin uyku süresini ortaya koymadan kişiyi gündüz aşırı uykulu olarak tanımlamaya kalkarsanız hastalık arama yolunda ilk adım atılmış olur. Bundan önce kişinin normal uykusunun olup olmadığı mutlak surette çözülmelidir. Eğer kişi normal surede uyumasına rağmen sabah yorgun kalkıyor ve gündüz çok uykusu geliyorsa bu kişilere mutlaka gece uyku tetkikinin yapılması gerekir.
Kişinin uykuya ne kadar sürede daldığı, uyku evreleri, uykusunun dinlendirici olup olmadığı bu testlerle ortaya konabilir. Uyku apnesi, uykuda bacak hareketleri gibi uyku bozukluklarının olup olmadığı iyice anlaşıldıktan sonra kişide hastalık olup olmadığı da anlaşılmış olur. Bazen narkolepsi denen hastalıkta kişiler gece ne kadar uyurlarsa olsun karşı koyamadıkları uyku ataklarını gün içinde yaşarlar. Bu uyku ataklar 5 dakika ile 10 dakika arasında değişir. Bunun da tedavisinin yapılması gerekir.